Το χαμομήλι είναι ένα από τα πιο γνωστά βότανα στην ιατρική για την καταπραϋντική και θεραπευτική του ιδιότητες. Το βότανο αυτό χρησιμοποιείται εδώ και αιώνες στην Ευρώπη, στην Ασία και την Αφρική για την θεραπεία παθήσεων αλλά και για τις γενικές ευεξίες. Τα βασικά ενεργά συστατικά που περιέχει είναι φλαβονοειδή, τερπενοειδή, σαπωνίνες, αιθέρια έλαια και πολυσακχαρίτες. Με αυτά τα συστατικά το χαμομήλι προσφέρει τις αντιφλεγμονώδεις, καταπραϋντικές και αντιμικροβιακές ιδιότητες .
Φλαβονοειδή: Τα φλαβονοειδή, η απιγενίνη αλλά και λουτεολίνη είναι τα σημαντικά ωφέλιμα συστατικά του χαμομηλιού. Έχουνε ισχυρές αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδη ιδιότητες βοηθώντας στην απαλαγή από το άγχος, την καταπολέμηση της φλεγμονής και την θωράκιση του ανοσοποιητικού συστήματος.
Τερπενοειδή: Οι ενώσεις όπως η α-πινένιο και η β-πινένιο βοηθούν στην χαλάρωση και προσφέρουν ήπια αντισηπτική δράση.
Αιθέρια έλαια: Το έλαιο του χαμομηλιού περιέχει το συστατικό chamazulene κι προσφέρει την αντιφλεγμονώδη αλλά και ηρεμιστική δράση.
Στήριξη του ανοσοποιητικού συστήματος
Το χαμομήλι περιέχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες όπου ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα βοηθώντας το σώμα να καταπολεμήσει διάφορες ασθένειες. Η υψηλή περιεκτικότητα του σε φλαβονοειδη και άλλων αντιοξειδωτικών ενώσεων προστατεύει τα κύτταρα από βλαβερές ελεύθερες ρίζες όπου μπορούν να προκαλέσουν βλάβες στους ιστούς και να αυξήσουνε την ευπάθεια στις λοιμώξεις. Ακόμα το χαμομήλι προσφέρει αντισηπτικές ιδιότητες όπου θωρακίζουν την άμυνα του οργανισμού ενάντια σε βακτήρια και ιούς.
Αντιφλεγμονώδης και Αντιμικροβιακή Δράση
Το χαμομήλι περιέχει την απιγενίνη και την λουτεολίνη όπου είναι τα κύρια συστατικά για τις αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες του. Αυτά λειτουργούν για να εμποδίσουν την δημιουργία φλεγμονωδών ενζύμων όπως οι κυκλοοξυγενάσες (COX-1 και COX-2), οι οποίες είναι υπεύθυνες για την παραγωγή προσταγλανδινών. Οι προσταγλανδινοι είναι ουσίες όπου εκκρίνονται από το σώμα σε μια φλεγμονώδη διαδικασία και είναι υπεύθυνες για την δημιουργία του πόνου, της ερυθρότητας και του οιδήματος στην περιοχή που είναι η φλεγμονή.
Άλλη μια ιδιότητα που προσφέρει το χαμομήλι είναι η αντιμικροβιακή του δράση. Οφείλονται κυρίως στα αιθέρια έλαια όπως το chamazulene και το α-bisabolol. Εξαιτίας αυτών των ουσιών δημιουργείται μια προστασία του οργανισμού από μικρόβια, ιούς και μύκητες. Το chamazulene εκτός από την αντιφλεγμονώδη δράση του έχει ακόμα ισχυρές αντιβακτηριακές και αντιμυκητιακές ιδιότητες οι οποίες καταπολεμούν τις μικροβιακές λοιμώξεις
Αντιμετώπιση Άγχους και Αϋπνίας
Ένα γνωστό χαρακτηριστικό για το χαμομήλι είναι η καταπραϋντική του ιδιότητα όπου βοηθάει στην καταπολέμηση του άγχους αλλά και της μείωσης της έντασης. Το συγκεκριμένο ρόφημα αν το καταναλώσουμε πριν από τον ύπνο μπορούμε να ενισχύσουμε την χαλάρωση του σώματος αλλά και του νου. Οι φλαβονοειδείς ενώσεις, και ειδικότερα η απιγενίνη είναι τα συστατικά όπου περιέχονται στο χαμομήλι και συνδέονται με την αντιμετώπιση του άγχους καθώς έχουν ήπια ηρεμιστική δράση στο κεντρικό σύστημα. Το χαμομήλι είναι το φυσικό και ήπιο ηρεμιστικό ελαττώνοντας το στρες και βοηθώντας στον καλό ύπνο. Επίσης το χαμομήλι είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για άτομα που αντιμετωπίζουν πρόβλημα με τον ύπνο. Σύμφωνα με έρευνες δείχνου ότι ένα φλιτζάνι ζεστό χαμομηλιού πριν από τον ύπνο βοηθά στον καλό και ποιοτικό ύπνο και σύγχρονος περιορίζει τα ψυχολογικά προβλήματα που συνδέονται με την αϋπνία.
Παρενέργειες και Αντενδείξεις:
Παρα πολλά τα οφέλη του αλλά το χαμομήλι δεν είναι κατάλληλο για όλους τους οργανισμούς. Ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να έχουνε αλλεργικές αντιδράσεις. Κυρίως αυτά τα άτομα έχουνε αλλεργία στη οικογένεια των Asteraceae όπου ανήκει και το χαμομήλι. Τα άτομα όπου παρουσιάζουν αλλεργία στα φυτά αυτής της οικογένειας μπορεί να εμφανίσουν δερματικά εξανθήματα ή αναπνευστικά προβλήματα. Ακόμα το χαμομήλι μπορεί να αλληλεπιδράσει με ορισμένα φάρμακα όπως τα αντιπηκτικά γιατί μπορεί να ενισχύσει την αντιπηκτική δράση του φαρμάκου.